EYT Düzenlemesinin Ayrıntıları: Hangi Tarihi Ve Kimleri Kapsıyor?
2.5 milyon civarında vatandaşımızın aylardır beklediği karar çıktı. “Emeklilikte Yaşa Takılanlar” yani kısa adıyla EYT’lilerin uzun zamandır talep ettikleri oldu. 2023’ün son günlerinde bizzat Cumhurbaşkanı tarafından yeni EYT Düzenlemesi açıklandı. Ancak akıllarda yine bir çok soru ve belirsizlik var. EYT hangi tarih ve kimleri kapsıyor? detayları neler? İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku açısından da konuyu ve detaylarını bilmek EYT’liler ve tüm Sigortalılar için önemli hal almıştır. Emeklilik konusunda sigortalıların hakları neler? Neler değişti? Bu aşamada EYT mağduru olmuş kişiler veya sigorta ve emeklilik konularında farklı durumları olanlar ve de nasıl çözeceğini bilmeyenler için “Başkent Hukuk Danışmanlık” olarak, alanlarında uzman ve deneyimli avukat ekibimizle, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku konusunda da çözüm ortağınız olmaya, size ve haklarınıza sahip çıkıp destek olmaya hazırız. Gelelim konumuz olan EYT kavramına. EYT konusunu ve yeni düzenlemenin tüm detaylarını sizler için derledik.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar Ne Demektir?
Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili yeni düzenlemenin detaylarına girmeden önce EYT ne anlama gelir? Önce bu kavramı anlatmak gerekir. 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde kişiler prim günleri ve sigortalılık sürelerini tamamladıklarında direkt olarak emekli olabiliyorlardı. Ancak 1999 yılında çıkan kanun ile yaş kriteri de eklenmiş ve emeklilik yaşı diye bir kavram eklenmiştir. Bu değişiklikten önce, kadınlar 20 yılı, erkekler ise 25 yılı sigortalı olarak geçirdiklerinde yaşları kaç olursa olsun emekli olabiliyorlardı. Yani bir kadın 18 yaşında çalışmaya başladığında 38 yaşında emeklilik hakkı kazanıyordu. Ancak 1999 değişikliği ile, bir erkek 5750 gün, 25 yıl sigortalılık ve de eklenen kriterle 60 yaş sınırı ile emekli olabilmektedir. 8 Eylül 1999 yılında çıkan kanun ile kadınlar için emeklilik yaşı 57, erkeklerin ise 60 olmuştur. 2008 Emeklilik Düzenlemesi ile de kanunda bir değişiklik daha olmuştur ve sigorta başlangıcı 2008 ve sonrası olanlarda yaş sınırı 65’e kadar yükseltilmiştir. Tabii ki bu kadar değişiklik ve sınırda olup değişiklikle zora düşen birçok vatandaşımız oldu. En önemlisi de doğal olarak herkesin biraz kafası karıştı.
2023 Yeni EYT Düzenlemesinin Şartları Ve Kapsamı
2022’nin son günlerinde açıklanan yeni EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 yılından önce sigorta girişi yaptırmış olanların yararlanabileceği bir kanun değişikliği yapılmıştır. Sigorta başlangıcı 1999 sonrası olanlar ise bu düzenleme kapsamı dışında kalmaktadır. Bu yeni düzenleme kapsamında çalışanlar arasında Emekli Sandığı, Bağ-Kur ve SSK ayrımı olmayacağı açıklanmıştır. EYT düzenlemesinden yararlanmak için şartlar aşağıdaki gibi belirlenmiştir;
Prim Günü Ve Sigortalılık Süresi Eksik Olanlar Ne Yapmalı?
Emeklilikte yaşa takılanlar için yapılan son düzenleme de prim günü eksik olanlar için erkeklere askerlik borçlanması ve kadınlara da doğum borçlanması yapma hakkı tanınmıştır. Bu şekilde eksik günleri tamamlamaları mümkün olabilecektir. Sigortalılık süresi ile ilgili durum ise yine çok nettir. Prim şartı tamamlanmış bile olsa kadınların için 20, erkekler için de 25 yıl olan sigortalılık süresinin dolması gerekmektedir.
Türkiye’de Kaç EYT’li Var? Ne Zaman Aktif Olacak?
Ülkemizde bu 1999 yılı öncesi sigorta başlangıcı olup, prim şartını ve sigortalılık süresini doldurmuş olan ancak yaş sınırına takılıp yaşının gelmesini bekleyen yaklaşık 2 milyon 250 bin civarından kişi bulunmaktadır. Bu kişiler yeni düzenleme ile emeklilik haklarını kazanmış durumdadır. Yeni EYT düzenlemesi ne zaman yürürlüğe girecek? Büyük ihtimalle yeni yılın bu ilk günlerinde veya en geç Ocak ayı ortalarında resmi olarak yürürlüğe girecektir. Başvurularda yürürlüğe giriş tarihinden hemen sonra yapılacaktır. Emeklilik hakkı kazandığı halde halen aktif çalışmaya devam edenlerde ise; sigorta primi teşviki için 5 puan verilecektir. Bu şekilde emekli oldukları için çalıştıkları kurumların ödeyeceği primler düşük olacaktır. Normal çalışan ve emekli çalışan arasında prim farkı kalmamış olacaktır.
EYT’liler Yeni Düzenlemeden Sonra Ne Yapmalı?
Yeni düzenleme, 2022 yılının son günlerinde açıklanan kararla 2 milyon 250 bin EYT’li için mutlu bir haber olmuştur. EYT’liler yeni düzenlemeden sonra ne yapmalı? EYT’li olup, bu düzenlemeden yararlanabilmek için yasal kanun düzenlemesini bitmesinin ardından, SGK’ya başvuruda bulunmaları gerekir. Başvurular için Sosyal Güvenlik Merkezleri veya e-devlet platformu kullanılabilir. Bir dilekçe yazıp merkezlere verilebilir veya e-devletten ilgili bölüme girip başvuru formu doldurulabilir. İşlemlerin hızlı gitmesi için tavsiye edilen ise e-devlet üzerinden başvuru yapılmasıdır. Başvuru süreci, haklarını bilerek ve arkasında durarak doğru şekilde süreci takip etmek ve emeklilik hakkını sorun yaşamadan eksik bir işlem yapmadan bitirebilmek için Başkent Hukuk Danışmanlık olarak SGK İş Hukuku konusunda da vatandaşlarımıza tam kapsamlı hizmet vermekteyiz. Özellikle de yeni düzenlemeden dolayı sorun yaşayan, detaylarda çözüm arayan ama hukuki boyutunu bilemeyen vatandaşlarımızın bu haklarına kavuşmaları için hizmet vermeye hazırız.
Yeni EYT Düzenlemesi İle Kıdem Tazminatı Ne Olacak?
Yeni EYT düzenlemesini takiben akla birçok konuda sorular gelmektedir. Bunlardan biri de EYT düzenlemesi ile kıdem tazminatı ne olacak? sorusudur. Kredi Garanti Fonu sayesinde işyerleri için kredi olanağı sağlanacak ve emeklilik hakkı kazananlar için doğal olarak hak kazandığı kıdem tazminatı maliyetleri karşılanmış olacaktır. İşverenler için kıdem tazminatı ödemesi konusunda destek veren Kredi Garanti Fonunda, yapılan destek işverenin banka limitinden düşmeyecektir.
EYT’liler Yeni Düzenleme İle Ne Kadar Maaş Alacak?
Sigorta girişinin 1999 öncesi olması, 1999-2008 aralığında olması ve 2008 ve sonrası olması EYT düzenlemesi sonrası emeklilik maaşı hesaplaması için oldukça önemli kriterlerdir. Emeklilik maaşı hesaplamasında dikkat edilecek kriterler; kişinin aylık geliri, çalışma yıl süresi, EYT öncesi yaş beklerken fazladan ödediği primler, çalışma süresine ara verip vermemesidir. Yani özetle emeklilik maaşı tamamen kişiye özel bir durumdur.
Başkent Hukuk Danışmanlık, Süreç Boyunca Yanınızda!
Emeklilikte Yaşa Takılanlar yani kısa adıyla EYT’liler için uzun zamandır bekledikleri karar bizzat Cumhurbaşkanı tarafından açıklandı. Peki şimdi ne olacak? Süreçte akıllarda birçok soru işareti var. 2 milyon 250 bin kişinin hak kazandığı yeni EYT düzenlemesi süreçlerinde birçok farklı ek konunun ne olacağı, kişilerin haklarını korumaları ve süreçte sorun yaşamamaları için desteğe ihtiyaçları olacaktır. Çünkü konu tek bir başlıkta ve net değildir. Detaylarında birçok konu hukuki boyutta sorunların olabileceği anlamına gelmektedir. Sosyal Güvenlik Hukuku konusunda uzman hukuk büroları için önemli bir yeri olan Başkent Hukuk Danışmanlık olarak biz; tüm emeklilikte yaşa takılanların yeni düzenlemeyle süreçte yaşayacakları ile ilgili olarak profesyonel ekibiyle hizmetinizdeyiz.
